De Wwft: Dreigt uw bank de overeenkomst op te zeggen?
In september 2018 kreeg ING een boete opgelegd door het Openbaar Ministerie van maar liefst € 775 miljoen vanwege ernstige nalatigheden bij het voorkomen van witwassen. In februari 2019 hing ook de Rabobank een boete van € 1 miljoen boven het hoofd. Volgens de Nederlandsche Bank had de Rabobank onvoldoende onderzoek gedaan naar de herkomst van het geld van haar klanten, waardoor zij signalen van witwassen en terrorismefinanciering had gemist.
Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme
De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) legt aan financiële instellingen, waaronder dus ook banken, verplichtingen op ter voorkoming van fraude, witwassen en terrorismefinanciering. Nu in de praktijk is gebleken dat banken met aanzienlijke boetes geconfronteerd kunnen worden wanneer zij niet aan deze verplichtingen voldoen, is de gehele sector (nog) actiever geworden in het controleren van de integriteit hun klanten.
Banken doen dit door middel van een zogenaamd Know your customer of een Customer Due diligence-onderzoek. Dit houdt in dat banken informatie en documentatie opvragen bij hun klanten die zij nodig hebben voor het vervullen van hun Wwft-verplichtingen.
Rekeninghouders zijn op grond van art. 2 lid 2 van de Algemene Bankvoorwaarden (ABV), die toepasselijk zijn op alle producten en diensten die Nederlandse banken verlenen, verplicht informatie te verschaffen en mee te werken aan het terugdringen van witwaspraktijken. De informatieplicht kan onder andere bestaan uit het uitleggen van het verdienmodel van de rekeninghouder, de omzetontwikkeling, de oorspronkelijke herkomst van betalingen en de uiteindelijk belanghebbende (UBO).
De bank zegt de relatie op; kan dat?
Het kan zijn dat een bank na een Know your customer-onderzoek de relatie met de klant opzegt. Op grond van art. 35 ABV heeft de bank dan de bevoegdheid om de bestaande relatie te beëindigen. Wel dient de bank bij opzegging de op haar rustende zorgplicht, als neergelegd in art. 2 lid 1 ABV, in acht te nemen. Uit de rechtspraak volgt dat deze bancaire zorgplicht meebrengt dat opzegging van een bankkrediet met een niet-consument uitsluitend is toegestaan op een daarvoor in de gegeven omstandigheden voldoende zwaarwegende grond.
Dit gelet op het grote belang dat rechtspersonen hebben bij toegang tot het bancaire systeem; zonder bankrekening is het vrijwel onmogelijk om een bedrijf te exploiteren. Voor het rechtsgeldig opzeggen moet de bank aan de hand van een deugdelijke en zorgvuldige belangenafweging aannemelijk maken dat een klant een te groot reputatie- en integriteitsrisico vormt. De omstandigheden van het geval kunnen meebrengen dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is dat een bank van haar contractuele opzeggingsbevoegdheid gebruik maakt. Denk hierbij aan het stellen van buitenproportioneel hoge eisen in het kader van een know your customer-onderzoek of het niet kunnen onderbouwen door de bank welke witwasrisico’s zich in een bepaald geval daadwerkelijk voordoen.
Contact of advies over het opzeggen bankrelatie door bank
Stelt de bank u lastige vragen over uw transacties en activiteiten? Geeft de bank aan de bankrelatie binnenkort met u op te zullen zeggen? Dan kunt u contact opnemen met ons! Jens Maliepaard adviseert (en zo nodig procedeert) over zaken waarin bankrelaties (dreigen te) worden opgezegd.
