Misleidende duurzaamheidsclaim op Calvé Pindakaas: oordeel Reclame Code Commissie
De pot Calvé Pindakaas: wie is er niet mee opgegroeid? Maar wie onlangs zo’n pot oppakte, kon op de voorkant iets lezen wat vragen oproept: “Wij gebruiken duurzaam geteelde pinda’s.” Het klinkt als een geruststellende boodschap, zeker in een tijd waarin duurzaamheid steeds belangrijker wordt. Maar klopt die bewering wel? De Reclame Code Commissie vond van niet en tikte de adverteerder op de vingers. Wat speelde hier precies?
De klacht over duurzaam geteelde pinda’s
De klager vond de claim – “Wij gebruiken duurzaam geteelde pinda’s” – misleidend, omdat:
- ten onrechte zou worden gesuggereerd dat het héle product duurzaam is, zeker omdat het woord “duurzaam” groot en opvallend op het etiket stond;
- de indruk wordt gewekt dat het product volledig uit duurzaam geteelde pinda’s bestaat;
- de gebruikte pinda’s niet als “duurzaam geteeld” kunnen worden gezien. De boodschap zou namelijk niet aantoonbaar juist zijn.
Wat vond de Reclame Code Commissie van deze duurzaamheidsclaim binnen het IE-recht?
De Commissie toetste de uiting aan de Code voor Duurzaamheidsreclame (“CDR”), die bedrijven verplicht om duidelijk, specifiek, juist en ondubbelzinnig te zijn als ze iets over duurzaamheid beweren.
De uitkomst? De Commissie vond dat de boodschap op twee punten niet voldeed aan de CDR:
- De boodschap wekt de indruk dat álle pinda’s duurzaam zijn geteeld.
In werkelijkheid werkt het bedrijf met een zogenoemd ‘massabalans-systeem’. Daarbij wordt op papier bijgehouden dat er meer duurzaam geteelde pinda’s zijn ingekocht dan niet-duurzame. Maar in de praktijk komt het erop neer dat zo’n 5% van de gebruikte pinda’s niet voldoet aan de gestelde duurzaamheidscriteria. Op de verpakking wordt die nuance nergens gemaakt. En dat kan consumenten op het verkeerde been zetten.
- De term “duurzaam geteeld” wordt onvoldoende uitgelegd.
Op de pot staat een QR-code met de tekst “Lees meer over onze pinda’s”. Maar het is niet duidelijk dat deze link bedoeld is om de duurzaamheidsclaim te onderbouwen. En áls je de moeite neemt om de webpagina te bezoeken, krijg je vooral algemene informatie over het landbouwprogramma van het merk – geen concreet bewijs dat de pinda’s echt duurzaam zijn geteeld.
De Reclame Code Commissie concludeerde dat de duurzaamheidsclaim op de Calvé-pot in strijd is met de CDR. Het bedrijf is verzocht deze aan te passen.
Waarom is dit belangrijk?
We leven in een tijd waarin duurzaamheid een steeds belangrijkere rol speelt in aankoopkeuzes. Veel consumenten willen weten waar hun eten vandaan komt en hoe het is geproduceerd. Tegelijkertijd is “duurzaamheid” een containerbegrip geworden, en dat maakt het lastig om nog te beoordelen wat nou écht duurzaam is. Deze uitspraak laat zien dat bedrijven niet zomaar een duurzaamheidslabel kunnen plakken op hun product zonder dat stevig te onderbouwen. Zeggen dat iets “duurzaam geteeld” is, betekent dat je dat ook kunt laten zien – duidelijk, concreet en controleerbaar.
Veel gestelde vragen over duurzaamheidsclaims en reclamerecht
Wat is een duurzaamheidsclaim binnen het IE-recht?
Een duurzaamheidsclaim binnen het IE-recht is een uiting waarmee een bedrijf aangeeft dat een product, dienst of bedrijfsactiviteit een positieve impact heeft op mens, milieu of samenleving. Denk aan termen als “milieuvriendelijk”, “klimaatneutraal” of “duurzaam geteeld”.
Wanneer is een duurzaamheidsclaim misleidend?
Een claim is misleidend als deze bij consumenten een onjuiste indruk wekt over de duurzaamheid van een product of dienst. Volgens de Code voor Duurzaamheidsreclame moet een duurzaamheidsclaim duidelijk, concreet, juist en controleerbaar zijn.
Wat is de Code voor Duurzaamheidsreclame (CDR)?
De CDR is een zelfreguleringscode van de Stichting Reclame Code. Deze code bevat specifieke eisen voor bedrijven die iets willen communiceren over duurzaamheid. De code geldt voor alle media-uitingen en helpt consumenten beschermen tegen greenwashing.
Wat doet de Reclame Code Commissie (RCC)?
De RCC beoordeelt of reclame-uitingen voldoen aan de Nederlandse Reclame Code. Als een uiting – zoals een duurzaamheidsclaim – misleidend wordt bevonden, kan de RCC de adverteerder verzoeken de reclame aan te passen of in te trekken.
Wat betekent dit voor merken en bedrijven?
Bedrijven moeten duurzaamheidsclaims altijd goed onderbouwen en vermijden dat consumenten op het verkeerde been worden gezet. Wees transparant en ondersteun je claim met bewijsmateriaal. Dit voorkomt risico’s én reputatieschade.
