Wibra vs. Lego: wat te doen bij modelinbreuk
Bij een modelinbreuk is snel en doeltreffend optreden cruciaal. Wanneer de vormgeving van jouw product wordt gekopieerd, kun je via het modelrecht optreden. De zaak Wibra vs. Lego laat zien hoe effectief dit kan zijn, zelfs in een kort geding.
In deze zaak oordeelde de rechtbank dat Wibra inbreuk maakte op het modelrecht van Lego. De rechter legde directe, zware maatregelen op – inclusief een terugroepactie.
Merk- en modelinbreuk: wanneer is er sprake van schending?
Een modelinbreuk ontstaat als een product zodanig lijkt op een geregistreerd model, dat het bij de geïnformeerde gebruiker dezelfde algemene indruk wekt. In deze zaak ging het om Lego’s Botanical Collection, beschermd via Gemeenschapsmodellen.
De rechter vond dat Wibra’s sets – ondanks kleine verschillen – nagenoeg identiek oogden. Het totaalbeeld gaf onvoldoende afstand tot het ontwerp van Lego. Daarmee was sprake van merk- en modelinbreuk.
Voorbeeld van modelinbreuk: Wibra vs. Lego
In november 2024 verkocht Wibra bloksets die sterk leken op die van Lego, waaronder de Mini Block Flower Arrangement en Funny Animals. Ook online werd het product aangeduid als ‘Lego’ in metatags en posts.
De voorzieningenrechter oordeelde dat sprake was van duidelijke inbreuk en legde het volgende op:
- Een verkoopverbod van de sets
- Een terugroepactie richting zakelijke klanten
- Forse dwangsommen bij overtreding
De zaak toont aan hoe krachtig het modelrecht kan zijn, zeker in combinatie met andere IE-rechten zoals merkenrecht.
Waarom is deze zaak juridisch relevant?
Metatags als merkinbreuk
De rechtbank bevestigt dat het gebruik van ‘Lego’ als metatag – hoewel onzichtbaar voor de consument – toch merkinbreuk oplevert. Daarmee sluit de rechtbank aan bij de Europese lijn dat gebruik in de broncode onder het economisch verkeer valt als het tot effect heeft dat consumenten naar de website worden geleid via dat merk.
Geen ruimte voor creativiteit bij verwarring
Wibra verweerde zich door te stellen dat haar sets voldoende verschillen van Lego’s modellen. De rechtbank vond de verschillen echter banaal en van ondergeschikt belang. Het totaalbeeld was volgens de rechter nagenoeg identiek en wekte bij de geïnformeerde gebruiker geen andere algemene indruk.
Slaafse nabootsing overbodig
De rechter hoefde zich niet eens uit te spreken over slaafse nabootsing of auteursrecht. De inbreuken op model- en merkrecht waren zo evident, dat andere gronden juridisch geen zelfstandige rol meer speelden.
Zware maatregelen, ook in kort geding
Opvallend is dat de rechtbank niet schuwde om zware maatregelen op te leggen, inclusief recall richting zakelijke klanten en forse dwangsommen. Zelfs in kort geding vond de rechter het risico op verdere inbreuk voldoende om verregaande voorzieningen te treffen.
Wat leert de praktijk van deze casus over modelbreuk?
Gebruik van bekende merken, ook online, is riskant
Het gebruiken van bekende merknamen als metatag of hashtag kan juridisch risicovol zijn, ook als het niet direct zichtbaar is voor de klant.
Inspiratie heeft grenzen
Bouwstenen als concept mogen vrij zijn, maar zodra het eindresultaat te sterk lijkt op bestaande ontwerpen, ontstaat het risico op model- en merkinbreuk.
Retailers moeten alert zijn op de herkomst van producten
Goedkoop inkopen van generieke bouwsets zonder due diligence op IP-rechten kan leiden tot forse claims, recalls en reputatieschade.
IP-strategie is meer dan procederen
Lego illustreert hoe je model-, merk- én marketingrechten slim combineert en actief handhaaft, wereldwijd.
Yur tipt!
Bescherm jouw ontwerpen via een gedeponeerd model, versterk je positie met merkenrecht en handhaaf actief – online én offline. Zo houd je controle over je merkuitstraling én je marktpositie.
Advies over een merk- of modelinbreuk?
Heb je te maken met een (dreigende) modelinbreuk of wil je jouw product beter juridisch beschermen? Neem dan gerust contact met ons op. Onze specialisten helpen je graag met een heldere IE- strategie en snelle actie waar nodig.
Schakel een IE-recht advocaat in.
